Ukulele không chỉ là một cây đàn mà còn là một phương tiện giải trí tuyệt vời. Với kích thước nhỏ gọn và âm thanh vui nhộn, nó đã thu hút sự quan tâm của nhiều người, đặc biệt là các bạn trẻ. Trong bài viết này, Học Nhạc 247 sẽ hướng dẫn cách chơi đàn Ukulele, và bắt đầu với một bài tập nhẹ nhàng để làm quen với cây đàn. Hãy cùng khám phá!
Nắm nhạc lý cơ bản:
Về phần nhạc lý căn bản, có thể tóm tắt những vấn đề bạn cần học như sau:
- Hiểu và phân biệt được một số loại nhịp cơ bản hay gặp (nhịp 2/4; 4/4 và nhịp ¾).
- Đọc được tên nốt nhạc: tức là bạn phải có khả năng nhìn vào một bản nhạc và đọc được tên của nốt nhạc đang được viết, điều đó giống như việc bạn học một loại ngôn ngữ cần đọc được bảng chữ cái của nó và ghép vần được.
- Phân biệt được các loại nốt (tròn, trắng, đen, móc đơn, móc đôi) và một số loại dấu hóa cơ bản.
Dầu biết rằng mục đích chúng ta tiếp xúc với âm nhạc có thể chỉ là để giải trí, học cho biết, học để giao lưu nhưng học nhạc lý là để chúng ta hiểu được mình đang làm gì, mình đang học gì và đang tiếp xúc với cái gì ? Việc học nhạc lý không hề phủ nhận vai trò của phương pháp cảm âm, mà đang bổ trợ cho phương pháp này.
Với những bạn có năng khiếu và có khả năng tự học, bạn có thể tự phát triển thêm khi không có giáo viên bên cạnh và lẽ dĩ nhiên, sẽ nhanh hơn khi bạn có những kiến thức cơ bản về nhạc lý.
Bạn có thể tham khảo thêm bài viết: Mẹo học nhạc lý căn bản
Học thuộc vị trí các nốt trên đàn ukulele
4 dây buông của đàn ukulele từ dưới lên được ký hiệu bằng các chữ A, E, C, G tương ứng là các nốt La, Mi, Đô, Sol ( bạn có thể tham khảo hình minh họa dưới đây):
Cần đàn ukulele thường bao từ 12 – 14 ngăn, và mỗi ngăn sẽ có giá trị là nửa cung ( về định nghĩa cung và nữa cung, bạn vui lòng xem lại tại đây nhé).
Các nốt trên cần đàn ukulele cũng sẽ tuân theo nguyên tắc nhạc lý âm nhạc cơ bản của nhạc cụ phương Tây, bao gồm 7 nốt chính là: Đô, Rê, Mi, Fa, Sol, La, Si (được ký hiệu bằng những chữ cái: C, D, E, F, G, A, B theo thứ tự tương ứng).
Vẫn tuân theo quy luật, Si và Đô cách nhau nữa cung, Mi và Fa cũng cách nhau nữa cung, các nốt còn lại sẽ tương ứng cách nhau 1 cung (Các bạn có thể tham khảo hình sau để dễ tưởng tượng hơn nhé).
Về cao độ, độ cao của các nốt nhạc sẽ tăng dần theo hướng từ đầu cần đàn về thùng đàn.
3. Tập bấm hợp âm cơ bản
Tuân theo quy tắc quốc tế, hợp âm cơ bản của đàn ukulele cũng được chia thành các nhóm sau:
Hợp âm trưởng:
- C : Hợp âm Đô trưởng
- D: Hợp âm Rê trưởng
- E: Hợp âm Mi trưởng
- F: Hợp âm Fa trưởng
- G: Hợp âm Sol trưởng
- A: Hợp âm La trưởng
- B: Hợp âm Si trưởng
(Chú thích: các chấm tròn màu trắng là dây buông)
Hợp âm thứ:
- Cm: Hợp âm Đô thứ
- Dm: Hợp âm Rê thứ
- Em: Hợp âm Mi thứ
- Fm: Hợp âm Fa thứ
- Gm: Hợp âm Sol thứ
- Am: Hợp âm La thứ
- Bm: Hợp âm Si thứ
Nhóm các hợp âm còn lại:
Luyện tập từ dễ đến khó và chia nhỏ bài tập
Các bạn nên kiên nhẫn và bắt đầu luyện tập từ những bàn nhạc đơn giản nhất để thuộc vị trí các nốt nhạc trên đàn và cách chuyển các hợp âm. Với những bản nhạc như ABC, Đàn gà con, Happy Birthday… với giai điệu hết sức đơn giản sẽ giúp các bạn dần quen với cây đàn, với giai điệu, với vị trí các nốt nhạc và cách chuyển các hợp âm.
Việc này thường mất khoản từ 2 đến 4 tuần, tuy nhiên, sau khoản thời gian khó khăn này, bạn sẽ cảm thấy việc luyện tập ukulele sẽ trở nên thú vị hơn nhiều.
Đừng bao giờ ép bản thân trong một ngày, hay 1 giờ, phải thuộc hết cả 1 bản nhạc. Điều đó sẽ chẳng giúp ích gì cho bạn, đặc biệt là trong những ngày đầu khó khăn. Thay vào đó là chia nhỏ bài học ra, tập từng bước từng bước, bạn sẽ cảm thấy có hứng thú hơn khi thấy bản than mình đang tiến bộ.
Học các điệu cơ bản
Với đàn ukulele, khi đã quen với việc chuyển hợp âm và vị trí các nốt nhạc trên cây đàn, bạn có thể tập dần dần học một số điệu như: Waltz, Disco, Cha cha cha, ….. và những clip chia sẽ về tiết tấu của những giai điệu đó thì có rất nhiều trên Youtube.
Học cách chỉnh và thay dây đàn
Cũng giống như khi bạn học guitar, khi bạn tự học đánh đàn ukulele, bạn cũng cần phải để ý đến những dây đàn và điều chỉnh âm thanh của dây đàn ukulele trước khi học và luyện tập. Dù cho là đàn mới hay cũ, guitar hay ukulele, thì sau một khoản thời gian nhất định, dây đàn sẽ bị đứt và cần được thay mới, vậy nên, kỹ năng thay dây đàn là một kỹ năng bắt buộc.
Mặc dù cây đàn này chỉ có 4 dây, tuy nhiên, công việc chỉnh dây đàn chưa bao giờ được coi là đơn giản, và để học được kỹ năng này, bạn có thể nhờ sự chỉ dẫn từ nơi bạn mua đàn nhé, với những tiệm đàn uy tín, chắc chắn họ sẽ không ngần ngại hướng dẫn vấn đề này cho bạn đâu.
Bạn nên kiên trì tự tập chỉnh dây đàn ukulele nhiều lần cho chuẩn bởi nếu không làm như vậy thì khi bạn đánh đàn, có thể nó sẽ tạo ra những âm thanh bị lệch và không chuẩn xác nữa. Điều này chắc chắn có ảnh hưởng không nhỏ đến cảm nhận âm nhạc và đôi tai của bạn.
Bên cạnh đó, cũng có những App miễn phí trên mạng, bạn có thể download về chiếc điện thoại của mình để hỗ trợ cho việc lên dây, hoặc bạn cũng có thể trang bị cho mình 1 cái Tuner (máy lên dây đàn) trong thời gian đầu, khi tai chưa quen trong việc cảm nhận cao độ của âm thanh.
Tạo thói quen luyện tập bằng phương pháp 14 ngày
Đừng áp cho mình là thiên tài để rồi khi mới chỉ tập một vài ngày bạn đã bỏ cuộc, như vậy rõ ràng bạn đã thua ngay từ bước đầu tiên. Hãy nghĩ rằng mình chỉ là một người bình thường, với chỉ số IQ và năng khiếu bình thường và điều duy nhất mà mình có là sự đam mê và siêng năng. Để đạt đến thành công, tài năng chỉ chiếm 10% và 90% còn lại là bởi sự kiên trì, cố gắng.
Hãy thử làm theo cách này, trong 14 ngày đầu tiên, mỗi ngày bạn giành ra ít nhất 2 tiếng để luyện tập và duy trì nó trong 14 ngày đầu tiên. Bạn chắc chắn sẽ cảm thấy dễ chịu hơn nhiều sau khi trải qua 14 ngày đầu tiên luyện tập liên tục và dần dần việc tập đàn sẽ trở thành một thói quen khiến bạn bị nghiện nếu thiếu nó.
Lựa chọn một cây ukulele phù hợp
Tương tự như những loại nhạc cụ khác, last but not least, chúng tôi giành sẵn một bài viết Hướng dẫn lựa chọn đàn ukulele, bạn có thể tham khảo tại đây nhé.
Ukulele là một cây đàn vui nhộn và dễ học. Hãy kiên nhẫn và thực hành thường xuyên để tiến bộ trong việc chơi nhạc. Học Nhạc 247 húc các bạn có những giờ phút thú vị và sáng tạo cùng cây đàn Ukulele!
